Το Έργο ΕΣΠΑ
«ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΑΣΤΡΟΥ ΑΓΙΑΣ ΜΑΥΡΑΣ ΣΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ»
(ΕΣΠΑ 2014-2020)

Καθώς το κάστρο είναι περίοπτο στην είσοδο ακριβώς του νησιού, αποτελεί κάθε χρόνο σημείο έλξης για χιλιάδες τουρίστες. Τις πρώτες εργασίες στερέωσης και ανάδειξης δέχθηκε το μνημείο κατά τα έτη 1999-2001 από τη Δ/νση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του ΥΠΠΟ και την 8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων έργων. Οι εργασίες που υλοποιήθηκαν τότε ήταν: εκτεταμένοι καθαρισμοί, μερική στερέωση τμημάτων των οχυρώσεων, αποχωματώσεις, κατασκευή ξύλινων κουφωμάτων και σιδηρών προστατευτικών πλεγμάτων, διαμόρφωση δίχωρου χώρου προκειμένου να καταστεί εκθεσιακός – εργασία που ωστόσο δεν ολοκληρώθηκε – αποκατάσταση αγγλικών φυλακών για χρήση φυλακίου, κ.α.

Παρά τις εργασίες των ετών 1999-2001 το μνημείο εξακολούθησε να έχει πολλές ελλείψεις, ενώ απουσίαζαν εντελώς βασικές υποδομές για τους επισκέπτες. Η Υπηρεσία μας λαμβάνοντας υπόψη αφενός τη μεγάλησημασία του κάστρου, ως εμβληματικό μνημείο του νησιού, και αφετέρου ότι αποτελεί ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα σύνολα οχυρωματικής τέχνης, που σώζονται στην Ελλάδα, ενέταξε και υλοποίησε δι’αυτεπιστασίας το έργο «Ανάδειξη κάστρου Αγίας Μαύρας στη Λευκάδα» στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΣΠΑ 2014-2020, που άλλαξε την εικόνα του εσωτερικού του μνημείου. Οι εργασίες ξεκίνησαν αρχές του 2018 και ολοκληρώθηκαν τον Δεκέμβριο του 2023. Ο αρχικός προϋπολογισμόςήταν 550.000 ευρώ, ενώ κατά τη διάρκειά του, έγινε τροποποίηση, μεπαράλληλη αύξηση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου, καθώςπροστέθηκαν εργασίες, και ο τελικός προϋπολογισμός ανήλθε στα 860.000 ευρώ.

Στο πλαίσιο του έργου υλοποιήθηκαν τα ακόλουθα: εκτεταμένες αποψηλώσεις και καθαρισμοί των κτηρίων και της οχύρωσης, κατασκευή κυκλικής διαδρομής περιήγησης στο εσωτερικό του κάστρου, η οποία εξυπηρετεί και άτομα με κινητικά προβλήματα, νέο φυλάκιο και νεοι χώροι υγιεινής.

Αποκατάσταση της Πυριτιδαποθήκης για την μετατροπή της σε χώρο ψηφιακών προβολών και της δίχωρης αίθουσας του βορειοανατολικού προμαχώνα (casamatta) και μετατροπή της σε εκθεσιακό χώρο.

Αποκατάσταση των αγγλικών φυλακών, του ιερού ναού της Αγίας Μαύρας, του κελιού των Φραγκισκανών μοναχών, της κανονιοθυρίδας της ημισελήνου του Αγίου Φραγκίσκου και του δαπέδου στοάς. Συντηρήθηκε το αρχαιολογικό υλικό που εκτέθηκε στο μικρό μουσείο, και δημιουργήθηκαν εκμαγεία των επιγραφών και ένα αντίγραφο ανάγλυφης πλάκας με τον λέοντα της Βενετίας για άτομα με προβλήματα όρασης.

Συντηρήθηκε ο τάφος του Η. Davis στον προμαχώνα του Παντοκράτορα, καθώς και τα βοτσαλωτά δάπεδα που αποκαλύφθηκαν κατά την διάρκεια εκτέλεσης του έργου. Τοποθετήθηκε περισχοίνιση και προστατευτικά κιγκλιδώματα σε διάφορα σημεία του κάστρου, μεταφέρθηκαν τα κανόνια στον δυτικό περίδρομοτων τειχών, έγιναν αποχωματώσεις και απομάκρυνση λιθοσωρών, τοποθετήθηκε φωτισμός κατά μήκος των διαδρομών περιήγησης, καθώς και των παρακείμενων ερειπίων και εγκαταστάθηκε σύστημα πυροπροστασίας. Σε κομβικά σημεία τοποθετήθηκαν πινακίδες ενημερωτικές και κατεύθυνσης. Σε διάφορες χρονικές φάσεις εκτέλεσης του έργου πραγματοποιήθηκε αεροφωτογράφηση.

Επιπλέον συντάχθηκε τροποποιητική μελέτη Η/Μ εγκαταστάσεων, αποκατάστασης της κανονιοθυρίδας (Mezzaluna), μουσειολογική – μουσειογραφική μελέτη, μελέτη αποκατάστασης και στερέωσης του Ιερού Ναού Αγ. Μαύρας και τροποποιητική μελέτη πυροπροστασίας.

Στο τέλος του έργου πραγματοποιήθηκε ημερίδα για την παρουσίασή του,δημιουργήθηκε ιστοσελίδα, εκδόθηκε τρίγλωσσος αρχαιολογικός οδηγός, δύο εκπαιδευτικά έντυπα για μαθητές Α’βάθμιας και Β’βάθμιας εκπαίδευσης αντίστοιχα και φυλλάδιο σε γραφή Braille.

Εργασίες στον εσωτερικό υπαίθριο χώρο του κάστρου

Kαθόλη τη διάρκεια του έργου πραγματοποιήθηκαν εκτεταμένοι και λεπτομερείς καθαρισμοί από την βλάστηση, σε όλη την έκταση του κάστρου, και αναδείχθηκαν τα επιμέρους μνημεία. Κόπηκαν και απομακρύνθηκαν δένδρα, όπως συκιές, από τον ερειπιώνα, το ριζικό σύστημα των οποίων είχε προκαλέσει φθορές στα κτήρια, και λόγω του μεγέθους τους είχαν καλύψει πολλά από αυτά. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε, εκτός του ερειπιώνα, στον χώρο του νεκροταφείου, στην περιοχή των ανατολικών τειχών και του ναΐσκου της Αγ. Μαύρας.

Πριν τον καθαρισμό

Μετά τον καθαρισμό

Μετάβαση στο περιεχόμενο